Razem Bezpieczniej - Programy prewencyjne - KPP Gostyń

„Program ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej na lata 2018 - 2020” jest kontynuacją działań „Programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej im. Władysława Stasiaka na lata 2016 i 2017” (edycja II) oraz rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej” na lata 2007 – 2015 (edycja I) w zakresie budowy zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa, a także wspierania i rozwoju działań tej wspólnoty na rzecz bezpieczeństwa i porządku publicznego. Program ma charakter interdyscyplinarny i opiera się na współpracy z organami administracji rządowej, samorządowej i z organizacjami pozarządowymi.

Wykorzystanie rezerwy celowej zabezpieczonej na realizację programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej” w latach 2007 – 2015 oraz „Programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej im. Władysława Stasiaka na lata 2016 i 2017” w 2016 r.

Podczas dziewięcioletniej realizacji programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej” od 2007 do 2015 r. przyznano dofinansowanie dla projektów realizowanych w 7 obszarach:

• Bezpieczeństwo w miejscach publicznych i miejscu zamieszkania,

• Bezpieczeństwo w szkole,

• Przemoc w rodzinie,

• Bezpieczeństwo w ruchu drogowym,

• Bezpieczeństwo w środkach komunikacji publicznej,

• Bezpieczeństwo w działalności gospodarczej,

• Ochrona dziedzictwa narodowego.

Projekty realizowane były na oziomie lokalnym w partnerstwie wielu podmiotów oraz miały na celu poprawę bezpieczeństwa i porządku publicznego, zapobieganie zjawiskom, które budzą powszechny sprzeciw i poczucie zagrożenia. W okresie od 2007 do 2015 r. przyznano dofinansowanie łącznie dla 397 projektów na kwotę blisko 27 000 000 zł.

Średni poziom wydatkowania środków z rezerwy celowej wyniósł 97,3%. Najwyższy poziom wydatkowania został osiągnięty w 2008 r. – 99,5%, najniższy w 2012 – 91%.

Najczęstszą przyczyną niewykorzystania środków z rezerwy celowej przez urzędy wojewódzkie było wydatkowanie mniejszych kwot, niż zakładano w kosztorysach projektów.

W roku 2009 stosowany był miernik liczby powiatów, które przystąpiły do realizacji Programu, a następnie od 2010 r. stosowano miernik polegający na określeniu liczby dofinansowanych projektów. 

Natomiast w budżecie państwa na 2016 r., zgodnie z ustawą budżetową zabezpieczono 3 000 000 zł na aktywizację społeczności lokalnych. Środki z rezerwy zostały przekazane do budżetów wojewodów na zadania realizowane przez organizacje pozarządowe i jednostki samorządu terytorialnego.

W celu monitorowania realizacji programu pn. „Program ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej im. Władysława Stasiaka na lata 2016 i 2017” (II edycja) był używany miernik: Liczba dofinansowanych projektów na rzecz poprawy bezpieczeństwa publicznego w ramach „Programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej im. Władysława Stasiaka na lata 2016 i 2017” – 30 projektów, co stanowiło 100%.

Miernik w planie budżetu zadaniowego na 2016 r. dotyczył działania Wspieranie działań na rzecz bezpieczeństwa społeczności lokalnych.

Miernik w 2016 r. został osiągnięty na poziomie 173% co oznacza, że dofinansowane zostało - 52 projekty. Liczba dofinansowanych projektów jest wynikiem realizacji projektów za mniejszą kwotę w skróconym okresie październik - grudzień 2016 r. W 2016 r. Międzyresortowy Zespół ds. „Programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej im. Władysława Stasiaka na lata 2016 i 2017” rekomendował przyznanie dotacji dla 52 projektów na kwotę 2 993 085 zł.

Ewaluacja rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej” na lata 2007 – 2015

Program ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej”,
od 2011 r. poddawany był przez zewnętrzne ośrodki badawcze badaniom ewaluacyjnym, których celem była ocena jego efektywności.

W ramach Programu zostały zrealizowane następujące badania:

1. „Badanie mechanizmu udzielania wsparcia administracji samorządowej i organizacji pozarządowych w ramach programu „Razem bezpieczniej”” (2011 r.);

2. „Badanie programu „Razem bezpieczniej” w zakresie opracowania systemu wskaźników
   i rezultatów oraz ich weryfikacji na poziomie lokalnym” (2012 r.);

3. „Badanie efektywności programów lokalnych w ramach programu „Razem bezpieczniej”, dofinansowanych i realizowanych we wszystkich obszarach wsparcia Programu w 2013-2015 r.” (projekty z lat 2012, 2013, 2014).

Przeprowadzona na zlecenie MSW/MSWiA ewaluacja I edycji Programu, która objęła lata 2007 – 2014,  realizowana była przez ośrodki badawcze z wykorzystaniem takich form jak: analiza dokumentów, wywiady, rozmowy, ankiety.

Z przedmiotowych badań wynika, że w sposób właściwy zostały zidentyfikowane potrzeby lokalnych społeczności. W ocenie ewaluatorów, przy przygotowaniu projektu zostały właściwie zdiagnozowane problemy i potrzeby lokalne, a także zastosowano adekwatne rozwiązania problemów. Poziom zrealizowania zakładanych rezultatów w projektach ukształtował się na poziomie od 90 do 100%.

Zgodnie z założeniami I edycji Programu  wojewoda przyznawał środki na wdrażanie projektów w formie dofinansowania dla:

• jednostek samorządu terytorialnego na podstawie porozumień administracyjnych, gdzie ww. jednostki zobowiązane są realizować i finansować zadania m.in. zgodnie z ustawą o finansach publicznych,

• organizacji pozarządowych, dla których środki są przekazywane w formie umów zawieranych w oparciu o zasady i tryb przewidziane w ustawie o finansach publicznych oraz ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Biorąc powyższe pod uwagę oraz fakt, że są to środki publiczne wydatkowane m. in. zgodnie z ustawą – Prawo zamówień publicznych, wskazane podmioty były i są zobligowane do realizacji zadań przewidzianych w ramach projektów w sposób jak najbardziej oszczędny
i efektywny.

Z przeprowadzonych badań ewaluacyjnych wśród beneficjentów Programu wynika, że realizacja zadań finansowanych w ramach Programu jest słuszna, niezbędna i stanowi kontynuację projektów, które pozwalają na podnoszenie bądź utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa) w różnych sferach życia społecznego, gospodarczego i kulturowego.

Główne wnioski wynikające z dotychczasowych raportów, doświadczeń i badań efektywności programów lokalnych w ramach programu „Razem bezpieczniej”, wskazują, że:

• w ocenie realizatorów działania podejmowane w ramach projektów lokalnych, charakteryzowały się dużą skutecznością,

• projekty (programy lokalne) pozwoliły na osiągnięcie zarówno takich efektów jak zakup sprzętu i wyposażenia, instalacja urządzeń, działania infrastrukturalne, jak i wzrost poziomu wiedzy oraz świadomości obywateli, nabycie nowej wiedzy oraz kwalifikacji przez pracowników służb publicznych, nauczycieli, psychologów,

• w ramach realizowanych projektów lokalnych odnotowano osiągnięcie efektów pozytywnych wdrażanych działań, takich jak wysoki stopień zaangażowania w działania w ramach projektu wśród społeczności lokalnych oraz pozytywny odbiór projektów przez mieszkańców,

• dotychczasowe obszary bezpieczeństwa ujęte w Programie powinny zostać zmodyfikowane w zakresie potrzeby korelacji i zgodności ze Strategią Sprawne Państwo 2020, wpisując się jednocześnie w kierunek interwencji „Przeciwdziałanie i zwalczanie przestępstw oraz zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego”,

• należy kontynuować przyjęty w ramach Programu system dofinansowania projektów realizowanych na poziomie lokalnym przez jednostki samorządu terytorialnego i organizacje pozarządowe. Z badań ewaluacyjnych wynika, że system ten pozwolił na sprawne i przejrzyste przekazywanie środków.

Wnioski z przeprowadzonej ewaluacji cząstkowej w ramach realizacji programu „Razem bezpieczniej” 2007-2015 uzasadniają zwiększenie finansowania projektów realizowanych w ramach Programu, natomiast wykonany w 2016 roku, kompleksowy Raport z badania ewaluacyjnego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej” za lata 2007 – 2015 zawiera m.in. następujące wnioski:

• Program oceniany jest pozytywnie, jako działanie przyczyniające się do zwiększenia realnego bezpieczeństwa i poczucia bezpieczeństwa mieszkańców.

• Program należy kontynuować, bowiem przez lata wprowadził znane już mechanizmy dofinansowania działań wojewódzkich i lokalnych,

• efektem Programu jest zwiększenie świadomości mieszkańców i odbiorców działań na temat zagrożeń, sytuacji niebezpiecznych i zachowań aspołecznych,

• dzięki realizacji Programu Policja postrzegana jest jako instytucja działająca na rzecz dobra mieszkańców i współpracy z nimi,

• znaczącym efektem Programu jest współpraca, która nawiązała się nie tylko między instytucjami szczebla centralnego, ale również na poziomie wojewódzkim (powiatowym i lokalnym). To dzięki Programowi zaczęto współpracować, co przyczyniło się do zwiększenia skuteczności działań,

• osiągnięte efekty są jednak skutkiem synergii działań rożnych programów, a ich wspólne działania nakładają się. Z jednej strony wzmacnia to efekty i stanowi wartość dodaną. Z drugiej uniemożliwia oddzielenie efektów wyłącznie Programu „Razem bezpieczniej” od innych realizowanych w tym samym czasie. Nie stanowi to jednak wady samego Programu,

• Program pozwala na realizację ponadstandardowych działań, które nie byłyby możliwe bez dodatkowego wsparcia finansowego. Szczególnie ważne jest to, że istnieje możliwość realizacji działań zgodnie z potrzebami lokalnymi,

• Program daje możliwość przetestowania i sprawdzenia w warunkach lokalnych nowych, często innowacyjnych rozwiązań. Niejednokrotnie zdarza się, że działania te są potem kontynuowane lokalnie lub zwiększa się ich zakres terytorialny.